Hoewel waterstof wordt gepresenteerd als een veelbelovende oplossing voor de energietransitie, is er een groeiende bezorgdheid over de haalbaarheid en snelheid van de ontwikkelingen in deze sector. Dit leidt tot vragen over de realiteit van investeringen in waterstof en de factoren die de groei ervan belemmeren.
Dat waterstofaandelen blijven zakken gezien de beperkte instroom van nieuwe contracten is logisch. Er worden overeenkomsten gesloten, maar dit aantal is veel lager dan eerder werd voorspeld. Waterstof moet concurrerend worden met fossiele brandstoffen, en daarnaast moeten de kosten voor het opslaan van CO₂ en de prijs van emissiecertificaten in aanmerking worden genomen. Het belang van ondergrondse CO₂-opslag groeit, omdat de productie van groene waterstof nog op zich laat wachten. Bovendien vertraagt de uitbreiding en aansluiting van het waterstofpijpleidingennetwerk in Duitsland met vier jaar, wat de kans op nieuwe verkoopcontracten verkleint. Ook nieuwe waterstofprojecten zullen hierdoor verder worden vertraagd, aangezien vervoer een noodzakelijke voorwaarde is om een waterstoffabriek succesvol te kunnen exploiteren.
Het probleem op dit moment is de hogere rente en de gestegen materiaalkosten, het is niet eenvoudig om waterstoffabrieken snel op te zetten. In de VS biedt de IRA (Inflation Reduction Act) ondersteuning en zorgt voor wat beweging, maar dit is niet voldoende. Daarnaast zijn in de VS scherpere eisen gesteld aan waterstofprojecten om in aanmerking te komen voor deze subsidie. BIden wil groen zijn, maar ziet ook dat zonder strakkere regels het te veel geld gaat kosten. En dit is alleen nog maar waterstof, vergeet het netwerk en de opslag van waterstof niet. De lage prijs van aardgas in de VS zorgt ervoor dat de discussie rond blauwe waterstof (uit aardgas met CO2-opslag) weer toeneemt. Dit heeft negatieve gevolgen voor Europa, dat naar verwachting meer aardgas zal verbruiken zodra Duitsland haar vier nieuwe aardgascentrales in gebruik neemt. Het is nu belangrijk om de dalende trend in de waterstofmarkt te volgen. Dit kan bijvoorbeeld door putopties te gebruiken, waarmee je kunt profiteren van prijsdalingen, en door technische analyses uit te voeren om het beste moment voor een investering te bepalen. Dat beste moment is nu nog niet. Op dit moment is het belangrijker om de juiste waterstofbedrijven te selecteren, zoals producenten, vervoerders en opslagbedrijven. De Verenigde Staten hebben een duidelijke en gerichte aanpak voor waterstofontwikkeling, en hun road map kan waardevolle inzichten bieden
Het aandeel PlugPower is exemplarisch met haar dalende koers voor het wantrouwen dat beleggers in waterstof hebben.
Of waterstof populair gaat worden is niet de vraag. De vraag is wanneer waterstof echt commercieel opgeschaald kan worden, zonder hoge subsidies. De wetenschap bepaald het tempo, niet de politici. Die zijn gefrustreerd omdat ze veel te hard riepen dat waterstof wel eventjes 25% van onze energiemix zou gaan uitmaken. Onterecht positief, door gebrek aan kennis en wensdenken. De energietransitie versnelt niet door de hoge kosten, onduidelijkheid en het voortdurende vertrouwen op wind- en zonne-energie. Dat laatste hebben we nu echt voldoende. Waterstof opslaan en er later energie uithalen kan alleen als de opslag ondergronds goedkoop kan, wat op dit moment nog lang niet het geval is. Voor beleggers is het zaak niet iedere krantenkop te geloven, beter inzetten op gezond verstand en de kosten in de gaten te houden.
Waterstof heeft het potentieel om een belangrijke rol te spelen, maar dit zal veel steun van overheden vereisen en brengt aanzienlijke kosten met zich mee voor de samenleving. Het klimaat verandert en wij bepalen hoeveel geld we hieraan willen spenderen. De ongemakkelijke waarheid is dat aardgas het gat tussen nu en 2050 zal gaan vullen en CCS noodzakelijk zal blijken te zijn. De investeringen zullen wereldwijd verschuiven, indien we de klimaatdoelen van 2030 willen halen.
In 2020 werd waterstof wereldwijd voor 59% uit aardgas en 19% uit kolen geproduceerd. Slechts 1% werd uit hernieuwbare energie geproduceerd. Dit geeft aan dat groene waterstof een enorme potentie heeft. Op dit moment wordt maar 70 miljoen ton (70 MT) waterstof op de wereld geproduceerd. Denk hierbij aan het raffineren van olie, produceren van ammonia, methanol en bijvoorbeeld brandstof voor auto’s. In 2050 zal naar schatting 600-800 MT waterstof geproduceerd worden.
De toekomt ziet er voor waterstof veelbelovend uit door de huidige klimaatontwikkeling. Waterstof is CO2-vrij en kan op vele plekken geproduceerd worden. Mits de prijs concurrerend is zal het aanbod de vraag niet kunnen bijbenen. Overheden zien in waterstof de kans hun machtspositie te versterken, hun economie verder te ontwikkelen en extra banen te creëren. Het is dan ook niet verwonderlijk dat op dit moment veel landen enorme budgetten beschikbaar stellen voor hun waterstofambities. Soms zijn de ambities wel erg hoog, niet ieder land kan een wereldspeler worden. Toch zijn deze ambities wel nodig om de ontwikkeling aan te jagen. Eind November 2021 waren er al 221 grootschalige waterstof projecten en investeringen in de wereld.
Wereldwijd investeren we momenteel $2 biljoen per jaar in de energiesector, maar dit bedrag moet stijgen naar $5 biljoen per jaar tot minstens 2050 om netto nul CO₂-uitstoot te bereiken. Om de gestelde klimaatdoelen te behalen in 2030 schat de Europese Commissie in dat de jaarlijkse investeringen met 350 miljard euro per jaar omhoog moeten. Hierdoor zal tot 2030 circa 1 biljoen euro per jaar aan investeringen binnen de EU noodzakelijk zijn. Waterstof zal circa 20% van deze investeringen tegemoet kunnen zien.
De EU wil in 2030 40 GW aan renewable elektrolysers hebben staan om zo de industrieleider te worden in groene waterstof. In juni 2022 spraken de EU-ministers af dat in 2030 het energieverbruik van de industrie in alle lidstaten voor 35 procent uit groene waterstof moet bestaan. Zeer ambitieus.
De politiek ziet groene waterstof als de oplossing voor het slagen van de groene energietransitie en stelt de EU honderden miljarden Euro’s beschikbaar om de waterstofeconomie te versnellen. Toch zijn er hobbels op de weg. Groene waterstof is momenteel te duur om te kunnen concurreren met andere vormen van energie. De productie van waterstof is geen efficiënt proces, opslag van waterstof is relatief duur en het vervoer over water is kostbaar. Bij dit alles moet ook de veiligheid gegarandeerd zijn.
Vele instituten rekenen uit hoeveel waterstof we nodig zullen hebben om in 2050 zero neutraal te kunnen zijn, de schattingen hierover lopen enorm uiteen. De toekomstige vraag naar waterstof is groot genoeg, maar voordat verder opgeschaald kan worden is er nog veel kennis en ervaring nodig. Het sturen op “afgesproken” productiehoeveelheden waterstof lijkt niet de beste weg. Overheden kunnen beter subsidies gerichter verstrekken aan mogelijk baan doorbrekende technologieën die de productiekosten van waterstof aanzienlijk kunnen verlagen. Overheden kunnen zo voorkomen er te veel pilot plants op verschillende locaties gebouwd worden, wat achteraf beschouwd niet nodig was geweest. Het kiezen van de juiste locatie is cruciaal. Grootschalige productie van waterstof dient daar beschikbaar te komen waar het de industrie een daadwerkelijke oplossing biedt, zelfs als de verkoopprijs hoger is voor de afnemers dan hun huidige brandstof. De EU zal in de vorm van subsidies deze hogere kosten incidenteel moeten compenseren.
Landen buiten de EU hebben ook enorme ambities, zo wil Rusland jaarlijks $50-100 miljard besteden aan de opbouw van hun waterstofproductie. China heeft in haar vijf-jaren plan (2021-2025) waterstof benoemd tot één van haar 6 industrieën van de toekomst (CSET, 2021). India lanceerde in Augustus 2021 haar “National Hydrogen Mission” met als doel een “quantum leap” te maken om in 2047 geheel energieonafhankelijk te zijn. Korea wil zelfs dat in 2040 30% van haar steden en dorpen elektriciteit krijgen dat opgewerkt wordt door waterstof (Korea Herald, 2019). Chili wil in 2040 bij de top 3 landen van de wereld zitten van grootste waterstofexporteurs (Gobierno de Chile, 2020). Australië wil in 2030 bij de top 3 landen zitten van grootste waterstofexporteurs naar Aziatische landen (Government of Australia, 2019) en Canada wil in 2050 een wereldwijd leidende top 3 waterstofexporteur zijn (Government of Canada, 2020).
Natuurlijk kan er altijd nog een schepje bovenop. De Verenigde Arabische Emiraten (UAE) hebben de ambitie om 25% van de totale waterstofmarkt in handen te hebben in 2030. Het meest ambitieus is echter Saudi-Arabië, die uit monde van Energie Minister Prince Abdulaziz bin Salman de wereld in november 2021 liet weten dat zij zichzelf ziet als de grootste waterstof exporteur ter wereld, waarbij niemand haar in de weg zal gaan staan. Nederland is iets bescheidener. In 2030 moet 3-4 GW elektrolysecapaciteit geïnstalleerd zijn. Dit is namelijk de overcapaciteit aan elektriciteit (3,5 GW) die ontstaat bij een winderige dag op de Noordzee. Deze goedkope productie kan naar de kust getransporteerd worden en omgezet worden in groene waterstof. Experts verwachten dat tot 2024 Australië, Chili, Saudi-Arabië en de VS zich zullen ontwikkelen tot de grote waterstofproducenten.
Waterstof heeft zeker potentie bij productieprocessen met een hoge temperatuur in de industriële sector. Wanneer geproduceerde waterstof overtollig is. kan je waterstof ondergronds op slaan voor later gebruik. Dan krijgt waterstof de functie van een batterij, voor korte of langdurige opslag, en wordt zo nog belangrijker binnen de energietransitie. Tenslotte kan (groene) waterstof ook gebruikt worden voor de reductie van CO2-uitstoot bij de productie van ijzererts (HYBRIT-technologie). Waterstof krijgt steeds meer potentie, zo werkt TNO aan nieuwe technologieën als bijvoorbeeld de productie van waterstof via innovatieve elektrolysers (Power2Hydrogen) en de omzetting van groene waterstof in brandstoffen (Power2Fuels/ E-Fuels). Soms lijkt waterstof de oplossing voor alle energieproblemen te zijn. Dat is niet zo. Koken op aardgas is veel goedkoper dan koken op waterstof. Personenauto’s kunnen voorlopig prima op batterijen rijden. Commercieel vliegen op waterstof is een prima idee, maar de meeste experts zien dit pas na 2040 enige kans hebben. Veiligheid en gewicht spelen hier een cruciale rol.
De vraag naar waterstof lijkt onbegrensd groot te zijn, daarom is het meer de vraag hoeveel waterstof er in 2050 tegen een concurrerende prijs geproduceerd kan worden. Men schat in dat waterstof 12 tot 22% van de wereldwijde vraag naar energie gaat dekken in 2050.
Met alle ambities en ontwikkelingen rond waterstof kan investeren in waterstof een interessante mogelijkheid zijn. Maar let op: investeren zonder voldoende kennis over de sector kan een risicovolle onderneming zijn. Hier zijn enkele waterstofgerelateerde aandelen die mogelijk de moeite waard zijn om te volgen voor de komende 3-6 maanden:
De aandelen 5,6,7 en wellicht 2 en 3 zijn het volgen waar, de rest nu even niet!
Financieringsuitdagingen van Waterstofprojecten, PlugPower
Als je mijn laatste 8 webinars gevolgd heb weet je waarom, een korte samenvatting:
- 1,6 miljard $$ DOE lening is nog niet zeker. Niet qua grootte en niet qua tijd
- deze lening mag niet gebruikt worden om schulden af te lossen
- deze lening kent een rente van 6,25 % (!)- eind 2023 maar 150 miljoen in cash aanwezig
- Wat is werkelijke kostprijs van H2 van PlugPower?
- Hoeveel aandelen gaan er met de ATM van 1 miljard $ de aandeelhouders verwateren?
- Waarom mooie management piet-praat uitgewerkt is
-Waarom 30% extra aandelen op de markt een koersdoel va $2,5 nu rechtvaardigt?
-Waarom niemand dit wil zien?
Plug Power wordt vaak beschouwd als een van de meest vooraanstaande waterstofbedrijven en illustreert zowel de mogelijkheden als de uitdagingen binnen de sector. PlugPower is hard gedaald in koers van boven de $40 naar een magere $2,50 per aandeel. Niet omdat men niet meer gelooft in waterstof, maar omdat jaar na jaar PlugPower er niet in slaagt de winst te maken die beloofd werd. De verkopen vallen tegen en de marge op hun diensten is negatief.
Hoewel waterstof veelbelovend is, zijn er nog aanzienlijke uitdagingen die overwonnen moeten worden. Het vereist niet alleen technologische innovatie, maar ook politieke steun en investering om de productie en infrastructuur te ontwikkelen. Met de juiste benadering kan waterstof een cruciale rol spelen in de mondiale energietransitie, maar realisme en geduld zijn essentieel voor investeerders en beleidsmakers
Disclaimer: De informatie hierboven is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden en is geen financieel advies. We zijn geen financieel experts en raden aan om altijd onafhankelijk advies van een financieel adviseur in te winnen voordat u investeringsbeslissingen maakt. Investeren in aandelen brengt risico’s met zich mee, en resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.
